Jedna z pierwszych bajek jakie pamiętam z dzieciństwa to ta o Czerwonym Kapturku.
Mała dziewczynka szła przez las do babci. Ale zły, wstrętny wilk postanowił ją pożreć. Zjadł więc najpierw babcię, a potem Czerwonego Kapturka. Na szczęście dobry pan leśniczy zabił wilka, rozpruł mu brzuch i uwolnił staruszkę i jej wnuczkę.

Na tej makabrycznej baśni wychowało się wiele pokoleń. Nic więc dziwnego, że pokutuje w społeczeństwie stereotyp wilka jako bezwzględnego, krwawego mordercy bez litości atakującego krowy, owce i małe dziewczynki. W literaturze mamy duży wybór opowieści o napadach wilczej sfory na bezbronnych podróżnych jadących saniami. W naszej wyobraźni polskie lasy wręcz roją się od wilków, wilkołaków i innych potworów. Nocami wśród drzew możemy zobaczyć gorejące ślepia tych bestii, a przejmujące wycie oznajmia nam, że znów zagryziony został spóźniony turysta. Dlaczego u progu XX w. w dalszym ciągu wierzymy w takie bajki?

Jaka więc w rzeczywistości wygląda sytuacja? Czy naprawdę wilki czynią ogromne szkody w gospodarce i stanowią zagrożenie dla człowieka? Czy można bez uszczerbku dla środowiska naturalnego pozbyć się z polskich lasów tych drapieżników? Doświadczenia innych krajów pokazują, że nie. Na zachodzie Europy wilków nie ma już od dawna, jednak okazuje się, że rządy tych krajów wydają teraz ogromne pieniądze na reintrodukcję tych zwierząt. Czy musimy czekać zanim będzie za późno? Według oficjalnych danych w Polsce żyje obecnie około 1000 wilków. Stawia nas to w europejskiej czołówce - zaraz po Rumunii i Hiszpanii. Zamiast być dumnym z tego rezultatu, polski rząd wymyśla coraz to nowe plany eksterminacji wilków. Już raz dostaliśmy od przyrody nauczkę: w latach 50-tych ustanowiono wysokie nagrody za zabicie wilka, liczebność populacji spadła wtedy do kilkudziesięciu osobników. Brakowało bardzo niewiele, abyśmy na zawsze musieli pożegnać się z obecnością tych zwierząt w naszych lasach. Na szczęście wilkom udało się przeżyć. W roku 1988 zanotowano w Polsce największą od wojny liczebność wilka wynoszącą 952 sztuki, jednak od tego czasu obserwuje się spadek liczebności. Wilki mają wspaniale rozwinięty mechanizm autoregulacji populacji, dlatego nigdy nie będzie ich więcej na danym terenie niż mogłoby się wyżywić.

Organizacje ekologiczne od dawna walczyły o nadanie wilkowi statusu zwierzęcia chronionego. Dzięki kampanii "Dzikie jest piękne" prowadzonej przez Pracownię Na Rzecz Wszystkich Istot w końcu udało się doprowadzić do objęcia tych drapieżników ochroną. Gdzie? Wszędzie, oprócz tych rejonów gdzie wilki występują. Od 1 kwietnia 1995 r. nie możemy więc już zabijać wilków w Łodzi, Warszawie, Gdańsku... Aż współczuję mieszkańcom tych rejonów, nie będą mogli wyjść z domu bez narażania się na atak hordy wygłodniałych bestii!
W Polsce wilki najliczniej występują w Karpatach i na północnym wschodzie kraju. I właśnie (co za przypadek!) w województwach krośnieńskim, przemyskim i suwalskim wilk nadal pozostał zwierzęciem łownym (wprawdzie z okresem ochronnym od 1 marca do 30 października, ale zawsze pozostają jeszcze te cztery miesiące). Na szczęście wojewodowie przemyski i suwalski pod naciskiem społeczeństwa ustalili limit odstrzału w swoich województwach na zero. Pozostało więc Krośnieńskie jedynym miejscem, gdzie można sobie do wilków postrzelać. I nie bez powodu... Od lat bieszczadzkie lasy przyciągały myśliwych z kraju i zza granicy obfitością zwierzyny i pięknymi krajobrazami.

W chwili obecnej na terenie województwa krośnieńskiego, na ponad 2000 km2 lasu, żyje około 100 wilków. Takich danych udzielił mi Wojciech Śmietana, biolog od kilku lat mieszkający w głuchym zakątku Bieszczad, w Suchych Rzekach. Zbiera on i analizuje wilcze odchody, tropi ślady, liczy wilki i wie o nich prawie wszystko. Jako biolog z wykształcenia, a obrońca przyrody z zamiłowania, opracował "Plan ochrony wilka w województwie krośnieńskim", według którego wilki byłyby w pełni chronione w dzikich ostępach bieszczadzkich lasów, natomiast w okolicy Krosna i Sanoka, czyli na terenach zurbanizowanych, dopuszczalne byłoby zabicie kilku osobników rocznie, aby zapobiec np. żerowaniu wilków na wysypiskach śmieci. Niestety, plan został negatywnie oceniony przez doc. Bobka z Krakowa i pod wpływem nacisków lobby łowieckiego, wojewoda planu nie przyjął. Ustalił za to ilość wilków przeznaczonych do odstrzału. W zeszłym roku liczba ta pierwotnie wyniosła 150 osobników. Ponieważ jednak trudnym zadaniem byłoby dowiezienie (z Alaski?) brakujących 50 wilków, a także pod wpływem licznych protestów organizacji ekologicznych ostatecznie ustalono ten limit na sztuk trzydzieści. Ponieważ tyle mniej więcej rodzi się co roku młodych wilczków, liczebność populacji nie spadła, ale i nie wzrosła. W tym roku jednak zawiedzeni myśliwi postanowili się odegrać. No i zaczęło się... zemsta myśliwych
Ponieważ Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych może w tzw. obwodach wyłączonych (a właśnie takie w Bieszczadach dominują) sprzedawać dewizowym gościom licencje na odstrzał wilków (za kilka tysięcy marek), objęcie wilka ochroną naraziłoby tę instytucję na powazne straty finansowe. Dlatego należało trochę wilki oszkalować. Ostatnio więc ciągle dowiadujemy się z przeróżnych doniesień prasowych, że w zeszłym roku zabito wilków zbyt mało i w związku z tym hodowcy owiec i kóz są zrozpaczeni stratami jakie ponoszą w wyniku wilczych napadów. Najdramatyczniejsza była relacja rolnika, który na własne oczy widział jak wataha głodnych wilków atakuje jego stado. No i oczywiście myśliwi w wyniku własnych obliczeń (zapewne popartych długoletnimi badaniami) oszacowali liczebność bieszczadzkiej populacji wilka na 230 osobników. Pobity tym samym został światowy rekord zagęszczenia populacji. Dotychczas wynosił on nie więcej niż 40 wilków na 1000 km2. Okazuje się, że straszny tłok panuje wśród wilków w Bieszczadach. Aż dziw, że kiedy ostatnio tam byłem, żadnego nie spotkałem na przykład na przystanku autobusowym! Las bowiem zrobił się już dla nich za ciasny. Żarłoczne wilki porywają biedne owce i kozy. Według liczb, jakimi uraczył nas Związek Hodowców Owiec i Kóz w Sanoku, wilki musiałyby albo obrosnąć sadłem, albo zacząć ze zdobytego mięsa robić konserwy na zimę. A jeszcze jakie straty powodują wilki wśród zwierzyny leśnej! Coś strasznego, nic już nie zostanie dla myśliwych!

Nie dziwmy się więc wojewodzie krośnieńskiemu, że tej zimy postanowił zabić 72 wilki. Przecież to takie szkodniki! Dopiero po licznych protestach (Ośrodek Działań Ekologicznych "Źródła" zebrał ponad 3000 podpisów pod petycją do wojewody) limit ten zmniejszono do 45 osobników. Jednak jest to w dalszym ciągu zbyt wiele! Zabicie ponad połowy z żyjących w Bieszczadach wilków prawdopodobnie doprowadzi do zagłady populacji. Pozostaje tylko mieć nadzieję, że ciężka zima uniemożliwi myśliwym realizację ich ambitnych planów.
A swoją drogą czy rzeczywiście wilki atakują zwierzęta domowe, czy też jest to wymysł hodowców mających nadzieję na odszkodowania? Nie można tego stwierdzić na pewno, ale z badań wilczych odchodów wynika, iż udział owiec czy kóz w wilczej diecie jest minimalny (około 1%). Poza tym wilk od tysięcy lat żyje w lesie i na pewno woli smaczne mięsko jelenia czy dzika - potwierdzają to zresztą badania naukowe. Zwierząt kopytnych żyje zaś w lasach woj. krosnieńskiego na tyle dużo, że wystarczyłoby nie tylko dla stu, ale i dla tysiąca wilków. Zaś najlepszą, sprawdzoną metodą na ochronę swoich stad jest pies pasterski, którego wilki boją się jak ognia.

Dopuszczenie do wyginięcia wilków spowodowałoby nieocenioną stratę w środowisku naturalnym. Wilk jest naturalnym składnikiem leśnych ekosystemów. Badania naukowe potwierdzają, że w rejonach gdzie istnieje duża liczba drapieżników, populacja zwierząt kopytnych utrzymywana jest w wyjątkowo dobrej formie. Wilk bowiem, w przeciwieństwie do myśliwych, zabija głównie osobniki słabsze i chore. Cóż, zdarza się czasem, że wilki zagryzą pięknego rogacza. Taka jest ich natura - muszą coś jeść. Myśliwi jednak nie mogą ścierpieć, że piękne poroże nie zawiśnie nad kominkiem w ich domu. Więc dalej - zabijmy wszystkie wilki, przecież trzeba uratować biedne sarenki. Ale potem zabijmy wszystkie zwierzęta roślinożerne w trosce o leśne runo. A może lepiej po prostu nie wtrącać się w odwieczne prawa panujące w naturze? W końcu wilki były tu znacznie wcześniej!

Wilki jako zwierzęta dziko żyjące są dobrem ogólnonarodowym. Napisz list do wojewody krośnieńskiego w sprawie wilków w Bieszczadach. Napisz też do Ministerstwa Ochrony Środowiska w Warszawie w sprawie objęcia wilka ochroną na terenie całego kraju. Wśród znajomych rolników promuj nieletalne metody obrony zwierząt gospodarskich (psy pasterskie, elektryczne ogrodzenia, "odstraszacze"). A przede wszystkim nigdy nie opowiadaj swojemu dziecku bajki o Czerwonym Kapturku. Pamiętaj! Ty tez możesz przyczynić się do ocalenia wilka - naturalnego elementu przyrody północnej półkuli Ziemi.